Ja, medische thermografie heeft zich bewezen als een veilige en preventieve methode om borstafwijkingen vast te stellen. Het is bovendien een uitstekende methode om het verloop en de behandeling van borstaandoeningen te volgen. Een thermogram kan afwijkingen al in een zeer vroeg stadium vaststellen.

Nee, op basis van een thermogram kan geen borstkanker worden vastgesteld. Borstkanker kan alleen worden vastgesteld door een biopsie/punctie. Wel kan met behulp van thermografie worden geconstateerd dat (een deel van) je borst een afwijking vertoont die aanleiding vormt voor verder onderzoek.

Een dergelijke afwijking kan met thermografie al in een zeer vroeg stadium worden ontdekt. Wanneer onze arts-thermoloog een hoog niveau van zorg constateert, verwijzen wij altijd door naar de huisarts.

Thermografie is een ander soort onderzoek dan mammografie. Hieronder staan alle verschillen op een rij, zodat je een goede keuze kunt maken.

1. Het verschil tussen thermografie en mammografie laat zich het beste als volgt omschrijven: Elke ziekte maakt in principe zes fases door (dit is ooit beschreven door dr. Reckeweg). Fase 1 is heel onschuldig, een kuchje bijvoorbeeld; meestal gaat dit wel weer over. Fase 6 betekent onomkeerbaar de dood. Daar tussenin is het belangrijk om alert te zijn. Als we namelijk de toenemende signalen van ons lichaam vanaf fase 2 negeren, en we halen bijvoorbeeld iets van de drogist, of we gaan niet naar een dokter als het ernstiger wordt, dan kunnen ook andere systemen van ons lichaam bij de oorspronkelijk onschuldige aandoening betrokken raken.
   Mammografie kijkt mee in fase 4: er wordt alleen gezocht naar een tumor of knobbel. Maar dan ís er dus al verandering in het weefsel! Deze verandering heeft plaatsgevonden in de voorgaande fases (en dat kan jaren duren). Met andere woorden: mammografie kijkt mee in de anatomie (‘in het vlees’).
   Thermografie kijkt al mee in fase 2, op het niveau van de fysiologie. Wij kijken naar veranderende lichamelijke processen. In deze fase zien we processen die abnormaal verlopen, en die eventueel het risico in zich dragen op ‘ontsporingen’ in de anatomie. Onze artsen kunnen van deze afwijkingen zeggen of deze een laag, gemiddeld of hoog niveau van zorg hebben.
2. Thermografie en mammografie zijn allebei geen kankeronderzoeken. Als er verdachte plekjes gezien worden (mammografie) of een hoog niveau van zorg (thermografie) word je sowieso doorverwezen voor verder onderzoek. Pas als een punctie wordt gedaan of een biopt wordt genomen, is met zekerheid te zeggen of het om kankercellen gaat. En dan ben je er dus met een thermografie vaak (veel) eerder bij!
3. Thermografie is pijnloos en er komt geen straling aan te pas. Mammografie kan pijnlijk zijn vanwege de druk op de borsten; bovendien wordt hierbij röntgenstraling gebruikt.
4. Thermografie is preventiever dan mammografie: er kunnen (vaak) bij elk niveau van zorg nog allerlei niet-invasieve en niet-giftige dingen gedaan worden om de borsten weer gezond te krijgen.
   Bij mammografie wordt gezocht naar een knobbel of tumor. Als die gevonden wordt, dan is hij er dus al; dat is een stuk minder preventief. En dan is dus ook vaak vrij drastisch ingrijpen noodzakelijk (als kanker wordt geconstateerd: vaak operatie, chemo en/of bestralingen).
5. Thermografie is geschikt voor alle vrouwen met volwassen borsten. Aanbevolen wordt te beginnen vanaf 30 jaar. Wachten op de oproep van het RIVM voor een mammografie (die elke Nederlandse vrouw krijgt bij 50 jaar) is ook om díé reden veel minder preventief; het kan zelfs al erg laat zijn.
6. Mammografie kent ongeveer 30% vals-positieve uitslagen. Dat wil zeggen dat er een knobbel wordt gevonden (en behandeld) die nooit tot klachten geleid zou hebben.
   Thermografie kent het verschijnsel vals-positief niet. Als iemand met een hoog risiconiveau doorgestuurd wordt voor (liefst) een echogram, dan kan het zijn dat er niets gevonden wordt; fase 4 is dus nog (lang) niet bereikt. Thermisch gezien is er echter wel degelijk een veranderende fysiologie en zijn er mogelijk ontstekingen of gestagneerde lymfe die aangepakt moeten worden.
7. Mammografie kan niet gedaan worden bij jonge vrouwen en bij vrouwen met veel overgewicht. Die hebben namelijk over het algemeen dicht borstklierweefsel, waardoor bij deze vrouwen 50% van de echte kankers gemist wordt. (Door het dichte weefsel zijn deze eenvoudigweg niet te zien op het mammogram.)
   Thermografie heeft geen enkel probleem met dicht borstklierweefsel; de foto’s zijn net zo betrouwbaar.

Echografie kijkt naar de anatomie, ik zeg wel eens  “in het vlees”. Dat klinkt misschien wat gek, maar geeft wel aan wat het verschil is met thermografie.

Bij echografie is er goed te zien of er veranderingen zijn in het weefsel. Als iemand bv belt om te laten weten dat ze een knobbel voelt in haar borst is het een logische stap dit na te laten kijken met echografie. Er is immers al iets gevoeld, een verandering in “het vlees”, en je wilt dan weten wat het is. Met echografie (tenminste als je dat laat doen door een zeer geoefende echograaf)  is dat goed te zien. Echografie is zeer nauwkeurig in kijken in de anatomie, veilig, geen pijn en geen röntgen straling.

Thermografie kijkt naar de fysiologie. Dus je maag bv kan je voelen (dat is het vlees) maar hoe die maag functioneert is fysiologie.

We kijken naar veranderende lichamelijke processen. We doen dat met een infraroodcamera die geen golven of straling heeft. We detecteren aan het lichaam verschillende temperaturen. Beide borsten moeten 37 graden C zijn. Waarom zou de ene borst 37 en de andere bv 39 graden C zijn? Dat is een teken dat er iets niet goed gaat. Dit gebeurt zonder dat je daar erg in hebt.

Als we met Thermografie een hoog niveau van zorg hebben (bij 3 of meer asymmetriëen in temperaturen tussen de ene en de ander borst) dan verwijzen we door naar de huisarts voor het laten maken van een echogram. Wij weten nl. niet waarom dat hoge niveau en zoveel asymmetrie er is. Dat moet onderzocht worden.  En echografie is dan een uitstekende methode.

Mochten vrouwen liever niet tegen de protocollen van het ziekenhuis aanlopen en direct een goed echogram willen laten maken door een arts met veel ervaring dan kan ze terecht bij de bortpoli.nl Die hebben een vestiging in Amstelveen en binnenkort ook in Den Bosch.